Stadsgeschiedenis Oorlogskalender
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
(Uit: Over de oorlog gesproken, uitgave 1990)
29-08-1939 Mobilisatie
10-1939 Distributie van suiker en later ook van peulvruchten
10-05-1940 Inval van de Duitsers in Nederland
11-05-1940 Evacuees uit de Gelderse vallei in Zoetermeer; gevechten bij Zoetermeer, Duits vliegtuig
stort neer;
eerste noodhospitaal in de christelijke school aan de Dorpsstraat ingericht door de LBD
14-05-1940 Bombardement op Rotterdam
15-05-1940 Nederland capituleert; evacuees hierna weer terug naar Gelderland
04-06-1940 Verbod om naar de Engelse radio te luisteren
06-06-1940 Distributie van koffie en thee en later in het jaar van allerhande voedsel en schoeisel
07-1940 Duitse soldaten gelegerd in Zoetermeer, officieren grotendeels bij burgers ingekwartierd
28-08-1940 Verbod tot benoemen of bevorderen van Joden als ambtenaar; hierna voortdurend
gevolgd door steeds strengere maatregelen
03-10-1940 Tekenen van Ariërverklaringen voor ambtenaren verplicht
12-1940 Registratie van postduiven verplicht
01-1941 Persoonsbewijs verplicht voor iedereen boven de 14 jaar; vordering van o.a. paardentuigen,
wagens, motorrijtuigen, schrijfmachines en fietsen in Zoetermeer
25-02-1941 februaristaking in Amsterdam; gevolg: strengere maatregelen tegen Joden, eerste
doodvonnissen
28-02-1941 Verplichte tewerkstelling van contractbrekers en werklozen in Duitsland, gevolgd door eisen
van Duitse zijde om telkens weer meer arbeiders
04-1941 Distributie van melk en aardappelen
18-06-1941 Verplicht inleveren van koper, lood, tin, nikkel en messing
02-07-1941 Gebruik van namen en afbeeldingen van leden van het Koninklijk Huis verboden
02-07-1941 "Oude" politieke partijen ontbonden, in Zoetermeer o.a. de ARP, CHU en Liberale
Staatspartij
15-01-1942 Invoering van zinken munten; in september wordt het zilvergeld uit de circulatie
genomen
14-04-1942 Invoering van de Duitse arbeidsdienst (Arbeitseinsatz, een jaar later reeds 360.000
Nederlanders tewerkgesteld, waaronder honderden Zoetermeerders)
29-04-1942 Dragen van een Jodenster verplicht
14-07-1942 Verlaging van boter-, kaas- en vetrantsoenen
04-08-1942 Houden van duiven verboden
27-11-1942 Zoetermeerse kerkklokken gevorderd
01-12-1942 Radio-uitzendingen geheel in handen van de Duitsers
1943 Nederlandse militairen verplicht in krijgsgevangenschap te gaan; gevolg: aprilstakingen,
invoering avondklok
27-01-1943 Alle mannen van 16 t/m 65 jaar en alle vrouwen van 17 t/m 45 jaar moeten zich melden
bij het arbeidsbureau
18-03-1943 Verlaging van het vleesrantsoen
06-05-1943 Alle mannen tussen de 18 (1944: 16) en 35 jaar moeten zich melden voor tewerkstelling
in Duitsland, onmisbare mannen krijgen van het arbeidsbureau een Ausweis
13-05-1943 Vordering van radio's
30-07-1943 Amerikaans vliegtuig stort neer bij de Bleiswijkseweg, twee vliegers, Frederick Maynard en
Earl West, verongelukken
08-08-1943 Distributie van groente en fruit
1944 Toenemend aantal razzia's in Zoetermeer e.o.
04-09-1944 België bevrijd
05-09-1944 Dolle Dinsdag, Zuidelijk Nederland in oktober en november bevrijd
11-1944 Burgemeester Vernède duikt onder in Leidschendam, hij wordt opgevolgd door de
NSB'er J.C.W. van Dijk
13-09-1944 Bij een beschieting vanuit de lucht komt Appie van Straalen om het leven.
12-1944 Begin van de hongerwinter; Zoetermeer wordt overstroomd door etenhalers uit de steden
12-12-1944 Zoetermeerders gedwongen om aan Rijksweg 12 te werken
24-12-1944 Alle mannen tussen 16 en 40 jaar opgeroepen voor arbeidsinzet; grote razzia's
22-2-1945 Amerikaanse bommenwerper maakt een noodlanding in de Geerpolder
26-2-1945 Bij een beschieting van de Amerikaanse bommenwerper in de Geerpolder worden
Maria den Elzen-Zonderop, Tinus Janson en Gerrie en Jopie van Bemmelen dodelijk geraakt
05-03-1945 Tweede noodziekenhuis ingericht in de leegstaande woning van de burgemeester aan de
Stationsstraat
30-03-1945 Fabriek van Nutricia getroffen door een vliegtuigbom
29-04-1945 Jaap van Rij en John McCormick gesneuveld bij gevecht in Zevenhuizen; eerste
voedseldroppings, die negen dagen aanhouden
05-05-1945 Duitsland capituleert; Duitsers overvallen BS in Zoetermeer, Jan Hoorn en Cornelis van
Eerden komen om het leven
10-05-1945 Canadese troepen komen in Zoetermeer voor enkele dagen
29-08-1945 Bevrijdingsfeesten in Zoetermeer