Archeologie Leidsewallen

In 1996 vond de Archeologische Werkgroepen resten van 13-eeuwse bebouwing en van de herberg Het Hof van Holland op een perceel aan de Leidsewallen, officieel Dorpsstraat 50.

In 1996 werd de bebouwing achter het voormalige postkantoor aan Dorpsstraat 50 gesloopt om plaats te maken voor een complex met winkels en appartementen. Voorafgaand aan de bouw van het nieuwe complex kreeg de Archeologische Werkgroep Zoetermeer kort de tijd voor een archeologisch onderzoek op het terrein. Bij deze opgraving op de hoek van de Dorpsstraat en de Leidsewallenwetering, op steenworp afstand van de Oude Kerk in Zoetermeer, werden 13e-eeuwse en vroeg 14e-eeuwse resten aangetroffen. Hierdoor kon de bestaande theorie over het ontstaan van de dorpen Zoetermeer en Zegwaart worden uitgebreid.

Het onderzoek wees uit dat er hier al in de dertiende eeuw mensen woonden. Rijke mensen, want ze woonden recht tegenover de kerk en konden zich veroorloven om bakstenen te gebruiken als bouwmateriaal. Uit het aanvullende archiefonderzoek blijkt dat hier in de zestiende eeuw de herberg
 't Hof van Hollandt stond. Deze herberg was in 1584 eigendom van Ghovert Willemsz. Een jaar later werd het het Hoghe Huys genoemd, wat aangeeft dat het huis een redelijke status had. Zo'n honderdvijftig jaar later, wanneer de herberg wordt verkocht, wordt melding gemaakt van 'de herberg Het Hof van Holland bij de Stenen Brug, bevattende verscheidene royale kamers, paardenstal, kaatsbaan en turfschuur'.


In 1808 werd hier een brandspuithuis gebouwd: een soort brandweerkazerne waar de brandspuit in werd bewaard. Toen echter in 1924 de bestrating van de Dorpsstraat aan een grondige reparatie toe was werden de stenen tijdelijk tegen de deuren van dit brandspuithuis opgestapeld. Inmiddels brak er brand uit bij de boerderij van W.A. van Reeuwijk aan de Voorweg, en ijverige inwoners begonnen de opgestapelde stenen in allerijl te verwijderen. Totdat één van de brandgasten met de mededeling kwam dat de brandspuit al was verhuisd naar een nieuw gebouw achter op het terrein. Deze actie haalde zelfs de regionale pers. In het dagblad De Rotterdammer werd het met een spotlied bezongen.